Dünyada ve Türkiye’de Koronavirüs Salgını 2020 ve 2021 Yılı İlk Ay Değerlendirme Raporu

Çin’in Hubei Bölgesi Wuhan şehrinde 12 Aralık 2019 tarihinde ortaya çıkan ve 31 Ocak 2021 tarihi itibariyle tüm Dünya’ya yayılan Koronavirüs (Covid-19) salgını; Dünya’da alınan tüm tedbirlere rağmen 2020 yılındaki yayılma hızını kesmedi ve 2021 yılının Ocak ayı içerisindeki bulaş hızı ve ölüm sayılarını arttırmaya devam etti.

Türkiye başta olmak üzere neredeyse tüm Dünya ülkeleri aldıkları tüm önlemlere rağmen, başta vaka sayıları ve ölüm oranları artışları devam etti. Ekonomik krizler ardı ardına gelmeye başladı. Ekonomik yönden gelişmiş ülkeler, maddi güçlerini kullanarak kendi halklarını korumaya devam ettiler. Milli gelirleri düşük ülkelerde sorunlar her gün artmaya, halk sıkıntılar içerisinde yaşamlarını sürdürmeye çalışıyorlar.

Başta Birleşmiş Milletler (BM) ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) olmak üzere; korona virüs ile mücadelede olağanüstü gayretlerini ortaya koyarak virüsün yayılması, vakaların ve yaşamını yitirenlerin sebep ve sonuçları üzerinde tüm kadim bilgilerini kullanarak salgını önlemek için çalışıyorlar.

Dünya’da ve Ülkemizde salgın hastalıklar için alınan tedbirler, bilimsel çalışmalar, aşı çalışmaları ve bağışıklamayı güçlendiren ilaçlar konularında gece-gündüz denmeden çalışıyorlar. Ve belki de bugüne kadar Dünya aşı tarihinde ilkler yaşanıyor. Aşı konusunda yıllar süren çalışmalar, Covid-19 Aşısı konusunda bir yıla varmadan önemli mesafeler alınarak Covid-19 aşısı üretimine geçildi. Türkiye’nin de içerisinde yer aldığı güçlü ülkeler aşı temini konusundaki gayretleri sonucu, Dünya’da 100 milyonun üzerinde aşı yapıldı. Türkiye’de bu sayı 2 milyonu geçti.

Dünyada Koronavirüs’ün yayılmaya başladığı ilk tarihten 31 Ocak 2021 tarihine kadar geçen süredeki durum;

• Dünyada toplam vaka sayısı:                 103.425.946
• Yaşamını yitirenlerin toplam sayısı:            2.235.185
• İyileşenlerin toplam sayısı:                       75.014.366
• Dünyada halen aktif vaka sayısı:             26.171.880

(Kaynak: Worldometers.info ve ABD John Hopkins Üniversitesi-31 Ocak 2021)

Türkiye’de, Sağlık Bakanlığı’nın yaptığı koronavirüs açıklamalar çerçevesinde;

Türkiye’de; 11 Mart 2020 tarihinde yapılan ilk açıklama ile başlayan koronavirüs salgını (Covid-19), 31 Ocak 2021 tarihinde yapılan son değerlendirme sonucu ortaya çıkan tablo şöyledir.

• Toplam vaka sayısı:                                     2.477.463
• Yaşamını yitirenlerin sayısı:                              25.993
• İyileşenlerin sayısı:                                      2.362.415
• Yapılan toplam test sayısı:                         29.631.422
• Yaşamını yitiren Sağlık Çalışanı:                           361

(Kaynak: Sağlık Bakanlığı Web sitesi: 31 Ocak 2021)

Dünyada ve Türkiye’de son bir ayda (01-31 Ocak 2021) Koronavirüs salgının da durum

• Dünyada toplam vaka sayısı:                  19.518.395
• Yaşamını yitirenlerin toplam sayısı:              407.318
• İyileşenlerin toplam sayısı:                       15.607.986
• Dünyada halen aktif vaka sayısı:                3.498.576

—————

• Türkiye’de toplam vaka sayısı:                   268.811
• Yaşamını yitirenlerin sayısı:                             5.112
• İyileşenlerin sayısı:                                     261.765
• Yapılan toplam test sayısı:                       5.126.855
• Yaşamını yitiren Sağlık Çalışanı sayısı:               41

Dünyada Koronavirüs (Covid-19) Salgınında  2020 ve 2021 Yılı İlk Ay sonu itibariyle toplam vaka ve ölüm oranları en yüksek 15 Ülkede son durum tablosu;

Ülke                        Vaka Sayısı             Vefat Eden Sayısı

1. ABD                     26.736.654                   451.540
2. Hindistan             10.752.827                   154.394
3. Brezilya                 9.184.112                    224.124
4. Rusya                    3.850.439                      73.182
5. İngiltere                 3.817.176                    106.158
6. Fransa                   3.197.114                      76.057
7. İspanya                  2.830.478                      58.319
8. İtalya                      2.533.032                      88.516
9. Türkiye                  2.447.463                     25.993
10. Almanya                2.225.659                      57.777
11. Kolombiya             2.086.806                      53.650
12. Arjantin                 1.922.264                        47.931
13. Meksika                1.857.230                     158.074
14. Polonya                 1.513.385                      37.180
15. Güney Afrika         1.653.761                      44.164

Türkiye ve Dünyada, 2020 yılı boyunca süren Koronavirüs salgını, 2021 yılının Ocak ayı boyunca da mutasyona uğrayarak sürdü. Alınan önemli tedbirler bile çare olmaktan uzak kaldı. Tek çare aşı moduna girildi. Dünya tarihinde ilk kez 8 ay – bir yıl gibi bir süreçte, DSÖ’nün bildirdiği 850’nin üzerinde aşı çalışmasından 4-5’i ilgili kontrol laboratuvarlarından ve ülkelerden “Acil kullanım onayı” alarak Dünya’da ve Ülkemizde 100 milyondan fazla kişiye aşı yapıldı.

Dünyada “Acil kullanım onayı” alan Aşı çalışmaları

Bu aşıların başında ABD’li Pfizer ve Alman Biontech firmalarının geliştirdiği Koronavirüs aşısı var. 2 doz uygulanan bu aşı, virüse karşı yüzde 95’ten fazla koruma sağlıyor. İngiltere ilk onay veren ülke olmuş, ayrıca ABD FDA ve Avrupa İlaç Ajansından onay almış olup Aralık 2020 ayının son haftasında ABD ve AB Ülkelerinde aşılama çalışmalarına başlanmıştır.

İkinci sırada olan ABD’li şirket Moderna‘nın aşısı da virüse karşı koruma sağlamada yüzde 94,5 etkilik oranı ile ABD, FDA’den acil kullanım onayı alan ikinci aşıdır. ABD bu aşıyı da vatandaşlarına yaptırmaya başlamıştır.

Üçüncü sırasında Gamaleya Enstitüsünün geliştirdiği Rus aşısı Sputnik V var. Sputnik, Koronavirüse karşı tescillenen ilk aşı. Rusyada kullanılmaya başladı.

Dördüncü sırada Oxford Üniversitesi ile Astrazeneca‘nın geliştirdiği Kovid-19 aşısı var. Bu aşı, bir tam doz ve bir yarım doz kullanıldığında yüzde 90, iki tam doz kullanıldığında yüzde 62 koruma sağlıyor.

Çinli Sinovac şirketinin geliştirdiği Coronavac var. 3. Faz denemeleri Endonezya, Brezilya ve Türkiye’de gerçekleştirildi. Acil kullanıma uygun olan bu aşının I. ve II. Faz sonuçları ise başarılı olup Çin kendi ülkesinde aşılamaya başlamıştır.

Çin Sinovak Şirketi ile anlaşan T. C. Sağlık Bakanlığı; Türkiye’ye ilk 3 milyon doz aşıyı anlaşma çerçevesinde 29 Aralık 2020 tarihinde temin etmiş ve Türkiye’de başta Sağlık personel olmak üzere aşı takvimine uygun aşılamalar yapılmaya başlanmış olup İki milyon kişinin aşılaması tamamlanmıştır.

Çin Sinovak Şirketi ile yapılan anlaşma takvimine göre; Türkiye’nin 50 milyon doz aşı ihtiyacının ilk partisi olan 10 milyon doz aşının ilk partisi 6,5 milyon doz aşı 25 Ocak 2021 tarihinde ve ikinci partisini oluşturan 3,5 milyon doz aşı ise 29 Ocak 2021 tarihinde Türkiye’ye gelmiştir. Birinci ve ikinci grup Çin CoronaVac aşısının laboratuvar testleri devam etmektedir.

Kaynakça: Worldometer (www.worldometers.info/coronavirus/) (31.01.2021)

Bilgileri Derleyen ve Yazan Bekir Metin, Ankara, 01 Şubat 2021

Geçmiş Dönem Raporları

Dünyada ve Türkiye’de Koronavirüs Salgını, 2020 Yılının Değerlendirilmesi (Mart-Aralık 2020)

Dünyada ve Türkiye’de Koronavirüs salgınında son 9 ayın değerlendirilmesi (11 Mart-30 Kasım 2020)

Dünyada ve Türkiye’de Koronavirüs salgınında son 8 ayın değerlendirilmesi (11 Mart-31 Ekim 2020)

Dünyada ve Türkiye’de Koronavirüs salgınında son 7 ayın değerlendirilmesi (11 Mart-30 Eylül 2020)

Dünyada ve Türkiye’de Koronavirüs salgınında son 6 ayın değerlendirilmesi (11 Mart-31 Ağu. 2020)

Dünyada ve Türkiye’de Koronavirüs Salgınında Son 5 ayın değerlendirilmesi (11 Mart-31 Tem. 2020)