Türkiye’de 2024 Yılında Yaşananlar…
Türkiye’de 2024 yılına damga vuran gelişmeleri siz okuyucularımız için derledik.
Ocak 2024
Türkiye’de yeni yılın ilk haftasında, Irak’ın kuzeyindeki Pençe-Kilit Harekâtı bölgesinde bir üs bölgesine sızmaya çalışan teröristlerle çıkan çatışmada 9 asker şehit oldu. Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Irak ve Suriye’nin kuzeyine düzenlenen hava harekatlarıyla bölücü terör örgütü tarafından kullanılan 29 hedefi imha etti, 24 saatte Irak’ın ve Suriye’nin kuzeyindeki operasyonlarda 57 terörist etkisiz hale getirildi.
Saldırının ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında gerçekleştirilen güvenlik toplantısının ardından yapılan açıklamada, “Türkiye, hangi bahaneyle ve sebeple olursa olsun güney sınırları boyunca bir ‘teröristan’ kurulmasına kesinlikle izin vermeyecektir.” vurgusu yapıldı.
Ocak ayında Türkiye, ilk Türk astronot Alper Gezeravcı’yı konuştu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin insanlı uzay misyonu kapsamında, Uluslararası Uzay İstasyonu’na 18 Ocak 2024 tarihinde gönderilen ve 2 hafta süren uzay yolculuğunda bulunan ilk Türk astronot Alper Gezeravcı ile canlı bağlantıyla görüştü. Erdoğan, Gezeravcı’ya, “Milli Uzay Programı’mız kapsamında gerçekleştirdiğin bu kritik görevle çocuklarımız ve gençlerimiz başta olmak üzere tüm milletimize ilham kaynağı oldun.” dedi.
Türkiye İsveç’in NATO üyeliğini 23 Ocak 2024’de onayladı. Böylece Ukrayna-Rusya savaşının yarattığı gerginlik ve çatışma iklimi, NATO’nun kışkırtması ve çağrılarıyla tarafsız bir ülke olan İsveç’i NATO üyesi yaptı. Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğini kayıtsız koşulsuz desteklemesi ve parlamentosundan muhalefeti ve iktidarıyla NATO üyeliğini onaylaması, Türk dış politikasının 1950’ler sonrası durumunun devamı izlenimini verdi.
Şubat 2024
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla 3 Şubat 2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan kararda Fatih Karahan’ın yeni Merkez Bankası Başkanı olarak atandığı bildirildi, 8 Haziran 2023 tarihinden bu yana görevde olan Hafize Gaye Erkan‘ın ise “görevden alındığı” kaydedildi.
Türkiye, 13 Şubat 2024’te, Erzincan’ın İliç ilçesinde altın madenindeki kazayla sarsıldı. Maden alanındaki toprak kayması sonucu 9 işçi toprak altında kaldı. Yaklaşık 9-10 milyon metreküp toprağın kaydığı belirlenen olayla ilgili yürütülen soruşturma kapsamında, mühendis, yönetici ile idarecilerin de arasında olduğu 13 kişi tutuklandı, maden ocağının çevre izin ve lisans belgesi iptal edildi, toprak altında kalan 9 işçinin cansız bedenlerine aylar sonra ulaşılabildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 12 yıl aranın ardından 14 Şubat 2024 tarihinde, Mısır’a resmi ziyarette bulundu. Erdoğan, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile ikili ve heyetler arası görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, Gazze’de akan kanın durması için çağrı yaptı.
Yazar Alev Alatlı, 2 Şubat 2024 tarihinde 79 yaşında tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. Alev Alatlı, fikirleri ile ilham kaynağı olmuş, dilimize güç katmış, Türkiye ve dünya okumaları ile zihinlerimizi ve gönüllerimizi zenginleştirmiştir.
Mart 2024
Seçmenler, 31 Mart 2024’te, yeni yerel yöneticilerini seçmek için sandık başına gitti. 34 siyasi partinin katıldığı Mahalli İdareler Genel Seçimleri’nde, 207 bin 848 sandıkta, 61 milyon 441 bin 882 kayıtlı seçmen oy kullandı. Seçimin kesin sonuçlarına göre, Cumhuriyet Halk Partisi 14, Adalet ve Kalkınma Partisi 12, Yeniden Refah Partisi 1, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi ise 3 büyükşehir belediye başkanlığı kazandı. CHP, Türkiye’nin en büyük üç ili İstanbul, Ankara ve İzmir de dahil olmak üzere, 81 ilin 35’inde yerel seçimleri kazandı ve birinci oldu.
Devlet Bahçeli, tek aday olarak girdiği MHP’nin 14. Olağan Büyük Kurultayı’ndaki seçimde, 17 Mart 2024 tarihinde yeniden genel başkan oldu.
Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan’ın görev süresinin dolması nedeniyle 21 Mart 2024 tarihinde yapılan seçimde Başkanlığa Kadir Özkaya seçildi.
Nisan 2024
İstanbul Beşiktaş’ta 2 Nisan 2024 tarihinde 16 katlı bir binanın altındaki tadilat yapılan eğlence merkezinde çıkan yangında 29 kişi hayatını kaybetti.
Ünlü yönetmen, film ve televizyon yapımcısı Türker İnanoğlu, 2 Nisan 2024 tarihinde kaldırıldığı hastanede 88 yaşında hayatını kaybetti.
Antalya’nın Konyaaltı ilçesinde bulunan Sarısu-Tünektepe teleferik hattını taşıyan direklerden birinin 12 Nisan 2024 tarihide devrilmesi sonucu vagonlardan biri kayalık bölgeye düştü. Olayda 1 kişi öldü, 7 kişi yaralandı. Havada asılı kalan 24 kabindeki 174 kişi, yaklaşık 22,5 saat süren çalışmalar sonunda kurtarıldı.
İYİ Parti Genel Başkanı Akşener, 8 Nisan 2024 tarihinde partisinin seçimli olağanüstü kurultayında aday olmayacağını açıkladı. Kurultayda 28 Nisan 2024 tarihinde 611 delegenin oyunu alan Müsavat Dervişoğlu genel başkan seçildi.
Mayıs 2024
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2 Mayıs 2024 tarihinde CHP Genel Başkanı Özgür Özel’i kabul etti. Kamuoyunda siyasette normalleşme adımları olarak yer alan görüşme sonrası Erdoğan, ziyaretin karşılığını yapacağını belirterek, “Türkiye’de siyasetin yumuşama sürecini başlatalım istiyorum” mesajı verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Gazze ile ilgili diplomatik temaslarını sürdürdüğü mayıs ayında, kamuda araç-bina alım ile kiralamasını da kısıtlayan, 8 alanda tedbir içeren “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi” 13 Mayıs 2024 tarihinde açıklandı, Merkezi Hekim Randevu Sisteminde (MHRS) “Onaylı Randevu” dönemi başlatıldı, Yargıtay Başkanlığına, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Başkanı Ömer Kerkez seçildi.
Kamuoyunda Kobani davası olarak bilinen 108 sanıklı davada 16 Mayıs 2024 tarihinde, Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk ile eski HDP Milletvekili Emine Ayna’ya 10’ar yıl hapis cezası verildi, Selahattin Demirtaş çeşitli suçlardan toplam 42 yıl, Figen Yüksekdağ ise 30 yıl 3 ay hapis cezası aldı.
İstanbul Eyüp Sultan’da 1 kişinin öldüğü, 4 kişinin yaralandığı kazaya neden olan 17 yaşındaki sürücü T.C. ile firari şüpheli Eylem Tok hakkında kırmızı bülten çıkarıldı.
Haziran 2024
Haziran ayı boyunca Filistin ile ilgili barış diplomasisini sürdüren Cumhurbaşkanı Erdoğan, İtalya’da G7 Liderler Zirvesi’nde de liderlere zulmün sona erdirilmesi için İsrail’e baskının devam ettirilmesi çağrısını yineledi.
Millî Eğitim Bakanlığınca, “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” kapsamında hazırlanan 2024-2025 eğitim öğretim yılında okul öncesi, ilkokul 1. sınıf, ortaokul 5. sınıf ve lise 9. sınıftan başlamak üzere kademeli şekilde uygulanmaya başlanacak yeni müfredat tanıtıldı.
Fenerbahçe‘nin Olağan Seçimli Genel Kurulu’nda başkan adayları, 2018’den bu yana görevdeki Ali Koç ve 1998-2018 yılları arasında kulüp başkanı olan Aziz Yıldırım yarıştı. Koç, 9 Haziran’da 16 bin 464 oyla üçüncü kez Fenerbahçe Spor Kulübü Başkanı seçildi, Aziz Yıldırım 10 bin 483 oy aldı, 542 oy geçersiz sayıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, CHP Genel Başkanı Özgür Özel’i parti genel merkezinde 11 Haziran 2024 tarihinde ziyaret etti. Erdoğan, en son 18 yıl önce Başbakanlığı döneminde, CHP Genel Merkezinin yeni binasının açılışı sebebiyle o dönemki Genel Başkan Deniz Baykal’ı ziyaret etmişti.
Temmuz 2024
Temmuz ayının ilk günü Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, sağlık sorunları nedeniyle bakanlık görevini 1 Temmuz 2024 tarihinde bıraktı, yerine Murat Kurum atandı.
Gazze ile ilgili diplomatik temaslarını sürdüren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 4 Temmuz 2024’de, Astana’daki Şanghay İşbirliği Örgütü 24’üncü Devlet Başkanları Zirvesi’nde ve ABD’nin başkenti Washington’daki NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde liderleri, Netanyahu yönetimine baskıları artırmaya çağırdı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin Suriye ile normalleşme süreciyle ilgili Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed ile olası bir görüşme için “her an” davette bulunabileceklerini açıkladı.
Beyin kanaması sonucu 10 yıldır komada olan tiyatro sanatçısı ve sunucu Kenan Işık, İstanbul’da tedavi gördüğü hastanede 29 Temmuz’da 76 yaşında hayatını kaybetti.
Ağustos 2024
Türkiye, ağustosta son dönemin en geniş kapsamlı takas operasyonuna imza attı. 7 ayrı ülkenin cezaevlerindeki 26 kişinin karşılıklı değişimini içeren operasyon, MİT tarafından Ankara’dan yönetildi. Takas edilen isimler arasında The Wall Street Journal muhabiri Evan Gershkovich ile ABD Deniz Piyadesi Paul Whelan da yer aldı.
TBMM Genel Kuruluna hitap etmek için Türkiye’ye gelen Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, 14 Ağustos 2024 tarihide Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüştü. Erdoğan, İsrail’in Gazze’de sivilleri katletmeye devam ettiğini, bazı Batılı ülkelerin sessiz kalmasının ve İsrail’e yardım etmesinin kabul edilemez olduğunu söyledi.
Diyarbakır’ın merkez Bağlar ilçesinde 8 yaşındaki Narin Güran‘ın 21 Ağustos 2024 tarihinde kayıp olduğunun bildirilmesi üzerine geniş kapsamlı arama çalışmaları başlatıldı. Çocuk günler sonra ölü bulunurken, Güran cinayeti kamuoyunda uzun süre konuşuldu.
31 Ağustos’ta düzenlenen Harp Okulu mezuniyet töreninde sınıflarını birincilikle bitiren kadın teğmenler gündeme damgasını vurdu. Harp okullarından mezun olan teğmenlerin, yemin töreni görüntüleriyle başlatılan soruşturma ve ihraç talebi, toplumda büyük tartışmalara yol açtı.
Ağustos ayı Hükümetin Türkiye’de tarım ve hayvancılığı çökerten tarım ve hayvancılık politikaları nedeniyle, çiftçilerin protestolarıyla devam etti. Balıkesir, Bursa ve ülkenin çeşitli yerlerinden yükselen protestoların temel motivasyonu, çiftçilerin ürünlerinin maliyetlerini karşılamaya yetmemesiydi. Protestolar ve traktörlerle yol kesme eylemleriyle ortaya çıkan öfke, muhalefet milletvekillerinin yatıştırma çabalarıyla düzen içi muhalefetin düzen adına üstlendiği rolü bir kez daha ortaya koydu.
Eylül 2024
Diyarbakır’da merkez Sur ilçesi Tavşantepe Mahallesi’nde 21 Ağustos’ta kaybolan 8 yaşındaki Narin Güran‘ın cansız bedenine jandarma ekipleri tarafından ulaşıldı. Eğertutmaz Deresi’nde taş ve çalılarla kapatılmış halde bir çuval içerisinde bulunan Narin Güran’ın ölümüne ilişkin Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturmada, aralarında anne Yüksel, ağabey Enes, amca Salim Güran ile Narin’in cansız bedenini dereye sakladığını itiraf eden komşu Nevzat Bahtiyar’ın da bulunduğu 12 kişi tutuklandı.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el Sisi, bölgesel güçler arasında uzun süredir donmuş olan ilişkilerin ısındığı bir ortamda, 12 yıl aradan sonra cumhurbaşkanı düzeyinde gerçekleştireceği ilk ziyarette 4 Eylül 2024 tarihinde Türkiye’de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüştü. Görüşmelerde Gazze’deki durum ve barış çabaları ele alındı. Ayrıca iki ülke arasında maliye, enerji, şehircilik ve sağlık alanlarında anlaşmaların imzalandı.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 4 Eylül 2024 tarihinde yaptığı açıklamada; Türkiye’nin BRICS üyeliğine ilgisini ifade etti. Fidan, “Avrupa Birliği ile bizim ekonomik entegrasyonumuz üyelikle taçlansaydı, belki biz birçok konuda bu türden bir arayış (BRICS üyeliği) içerisinde olmayacaktık” dedi. Daha önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in dış politika danışmanı Yuri Uşakov, Türkiye’nin BRICS’e üyelik için başvuru yaptığını söyledi.
İsrail’in Batı Şeria’daki işgal karşıtı sivil protestoya müdahalesinde, insan hakları aktivisti ve yardım gönüllüsü Türk vatandaşı Ayşenur Ezgi Eygi, 6 Eylül tarihinde vurularak hayatını kaybetti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsrail’in “barbarca müdahalesini” lanetledi. Eygi’nin cenazesi, Aydın’ın Didim ilçesinde 14 Eylül’de toprağa verildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na 24 Eylül 2024 tahindeki konuşmasında, “Filistin’i tanımayan devletleri, bu kritik dönemde tarihin doğru tarafında yer alarak, Filistin devletini bir an evvel tanımaya davet ediyorum” çağrısı yaptı.
Ekim 2024
Nobel Ekonomi Ödülü’nü 14 Ekim’de, Daron Acemoğlu, Simon Johson ve James A. Robinson kazandı. Türkiye’den ilk defa bir ekonomistin layık görüldüğü ödüle konu olan araştırma, kurumların nasıl oluştuğu ve bunun refahı nasıl etkilediği üzerineydi.
1960’lardan itibaren devlet içinde gizlice örgütlenerek anayasal düzeni ortadan kaldırmayı amaçlayan, 15 Temmuz kanlı darbe girişiminin mimarı terör örgütü elebaşı Fetullah Gülen, yıllardır firari olarak bulunduğu ABD’de 20 Ekim 2024 tarihinde 83 yaşında öldü.
FETÖ tamamen tasfiye oluncaya kadar mücadelenin süreceği mesajını veren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Baş hainin ölümüyle şehit ailelerimizin yüreği biraz soğumuş, gazilerimiz biraz teselli bulmuş, Türkiye’ye ihanet edenlerin akıbetinin ne olacağı görülmüştür” değerlendirmesini yaptı.
Türkiye 23 Ekim 2024 tarihinde, savunma sanayisinin göz bebeği kurumlarından TUSAŞ’a yapılan hain terör saldırısıyla sarsıldı. TUSAŞ’ın Kahramankazan ilçesindeki yerleşkesine PKK’lı 2 terörist tarafından düzenlenen silahlı ve bombalı saldırıda, 5 kişi şehit oldu, 22 kişi yaralandı.
Diyarbakır’da 21 Ağustos’ta kaybolan ve 8 Eylül’de cansız bedenine ulaşılan 8 yaşındaki Narin Güran‘ın öldürülmesine ilişkin iddianame tamamlandı, amca Salim, anne Yüksel ve ağabey Enes Güran ile komşuları Nevzat Bahtiyar hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istenen iddianamede, “şüphelilerin belirlenemeyen bir sebep ve saikle” Narin’i öldürdükleri kanaatine varıldığı belirtildi.
Kasım 2024
İçişleri Bakanlığı, 4 Kasım’da yaptığı açıklamada, Mardin, Batman ve Halfeti Belediye Başkanlarının terör soruşturmaları kapsamında tedbiren görevden uzaklaştırıldığını bildirdi.
Kasım ayında Türkiye gündemine damga vuran gelişme ise kayyum atamaları oldu. DEM Parti yönetimindeki Mardin Büyükşehir Belediyesi, Batman Belediyesi ve Halfeti Belediyesi’ne 4 Kasım’da; Tunceli ve Ovacık belediyelerine ise 22 Kasım’da kayyum atandı.
Diyarbakır’da 8 yaşındaki Narin Güran’ın öldürülmesine ilişkin tutuklu 4 sanığın ağırlaştırılmış müebbet hapis istemiyle yargılanmasına 7 Kasım‘da başlandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde düzenlenen G20 Liderler Zirvesi’nde, 18 Kasım 2024 tarihinde Gazze’de ateşkes çağrısını yineledi, “Her ne sebeple olursa olsun bu zulme, dozu giderek artan bu vahşete sessiz kalanları tarih affetmeyecektir” dedi.
Erdoğan, “BM Güvenlik Konseyi, üye 193 ülkenin hakkını gözetmek yerine sadece 5 Daimî Üyenin (ABD, Birleşik Krallık, Çin, Fransa ve Rusya) çıkarlarını önceleyen, bu ülkelere hizmet eden elitist bir yapıya dönüştü” ifadesini kullandı.
18 Kasım‘da ise 47 sanığın yargılandığı “yenidoğan çetesi” davasının ilk duruşması yapıldı.
Aralık 2024
Türkiye, Somali ile Etiyopya arasındaki anlaşmazlığın çözümü için adım attı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ev sahipliğinde Ankara’da bir araya gelen Somali Cumhurbaşkanı Mahmud ile Etiyopya Başbakanı Ahmed, Etiyopya-Somali Ankara Bildirisi’ni imzaladı.
Suriye’de 61 yıllık Arap Sosyalist Baas Partisi ve rejimin son varisi Başşer Esed‘in kanlı iktidarının 8 Aralık’ta çökmesinin ardından Türkiye’deki Suriyeliler, çeşitli alanlarda bir araya gelerek sevinç gösterileri yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Suriye artık tüm etnik, mezhebi ve dini unsurlarıyla Suriyelilerindir. Kendi ülkelerinin geleceğine karar verecek olan da Suriye halkıdır” açıklamasını yaptı.
Isparta’nın Keçiborlu ilçesinde eğitim uçuşu yapan helikopterlerden birinin 9 Aralık’ta düşmesi sonucu, aralarında Isparta Kara Havacılık Okul Komutanı Tuğgeneral İsa Baydilli’nin de bulunduğu 6 asker şehit oldu.
Balıkesir’in merkez Karesi ilçesinde patlayıcı üretilen mühimmat fabrikasında 24 Aralık’ta meydana gelen patlama ve çökme nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, 7 kişi yaralandı.
Muğla’da ambulans helikopterin hastane binasına 22 Aralık tarihinde çarparak düşmesi sonucu 2 pilot, 1 hekim ve 1 sağlık personeli hayatını kaybetti.
1 Ocak 2025 tarihinden geçerli olacak asgari ücret net 22 bin 104 lira olarak belirlendi.
Erzurum’da Palandöken Dağı’nda antrenman yapan sporcuların üzerine 21 Aralık 2024 tarihinde çığ düştü, genç milli judocu Emre Yazgan hayatını kaybetti.
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun yayınladığı verilere göre, 2024 yılında 394 kadın katledildi, 259 kadın ise şüpheli şekilde ölü bulundu. 394 kadın cinayetinin içerisinde 32 kadın koruma altındayken öldürüldü. Platform 10 yıldaki en yüksek kadın cinayeti verisi olduğunu dile getirdi.
Genç Feministler Federasyonu da “Babalar tarafından öldürülen kız çocukları ve genç kadınlarda ciddi bir artış var. Bu yıl 33 kız çocuğu öldürüldü. 19’u babaları tarafından öldürüldü. Babaları tarafından öldürülen 19 kız çocuğunun, 9’u da annesiyle beraber babaları tarafından öldürüldü.
Bekir Metin, Dünya Sağlık Haberleri Genel Yayın Yönetmeni, Ankara, 2 Ocak 2024
Kaynaklar: AA, BBC News, BM Haber, Health World News Haber, 2 Ocak 2024