Uluslararası Çalışma Örgütü Türkiye Ofisinden “1919-2019, ILO-Türkiye İlişkilerinin Yüzyılı” Kitabı
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye Ofisi, ILO’nun kuruluşunun 100. yılı kapsamında, “1919-2019 ILO-Türkiye İlişkilerinin Yüzyılı” başlıklı bir kitap yayımladı.
Medya ve İletişim Akademisi Yönetim Kurulu ve Türkiye Sağlık Vakfı Dış İlişkiler Kurulu Başkanı olarak, 14 Kasım 2019 tarihinde ILO Türkiye Ofisi Direktörü Numan Özcan’ı Ankara Oran’ daki Ofisinde ziyaret etmiş ve ILO’nun Türkiye çalışmaları hakkında bilgi almıştık.
Numan Özcan “Birleşmiş Milletler kuruluşları içerisinde hükümet, işveren ve işçiden oluşan üçlü yapıya sahip tek kuruluş olan ILO’nun; Sosyal adaletin temel unsurları olan insan haklarına saygıyı, saygın yaşam standartlarını, insanca çalışma koşullarını, istihdam olanaklarını ve ekonomik güvenceleri geliştirmeye ve tüm çalışanlara ulaştırmaya çaba gösterdiğini söylemişti”
Ayrıca, kendisinin, 7 Ocak 2015 tarihinden beri ILO Türkiye Ofisi Direktörü olarak çalıştığını, Hem Hükümet hem de işçi ve işveren kuruluşları ile çok yoğun ve ciddi çalışmalar içerisinde her türlü dengeyi de kurarak yol aldıklarını, bu çalışmaları da proje bazlı işlerle desteklediklerini ifade etmişti.
ILO’nun kuruluşunun 100. Yılı nedeniyle, ILO Türkiye Ofisinin önderliğinde yapılan ve Prof. Dr. Mesut Gülmez’in hazırladığı ve baskısı yapılıp henüz kamuoyuna dağıtılmayan “1919-2019 ILO – Türkiye İlişkilerinin Yüzyılı” kitabını hediye etmişti.
ILO Türkiye Direktörü Özcan: 2 Aralık 2019 tarihinde yaptığı açıklamada; “Mevcut uluslararası sistemdeki en eski kuruluş olan ILO ile Türkiye arasındaki ilişkilerin 100 yıllık hikâyesini anlatan bu kitap, çok bilinmeyen ama önemli bir süreci tarihi belgelerle ortaya koyan değerli bir çalışma oldu”. Prof. Dr. Mesut Gülmez tarafından kaleme alınan kitap, ILO-Türkiye ilişkilerini tarihi bir perspektifle ele alan kaynak bir kitap niteliğinde. Kitap, döneme ait bazı bilgi ve belgeleri ilk kez gün yüzüne çıkarmış olma özelliği taşıyor.
“ILO-Türkiye ilişkilerinin tarihini, ILO arşivlerinden elde edilen resmi belge, bilgi ve yazışmalardan hareketle anlatan kitap, yazarın kendine has üslubu ile yorumladığı tarihsel dönüm noktalarını ve süreç içerisindeki pek çok konuyu ele alıyor. Kitapta ILO ve Türkiye’nin ortak tarihine dair pek çok yeni bilgi ve belge yer alıyor” dedi.
Kitap iki ana bölümden oluşuyor. Kronolojik ve tematik olarak ilerleyen
İlk bölümde; ILO ve Türkiye arasında ilişkilerin başlangıcına dair ilk adımların atılması, yapılan yazışmalar, görevlendirilen isimler, karşılıklı ziyaretler, üyeliğin nasıl gerçekleştiği, üyelik sonrası ilişkiler, yükümlülükler, onaylanan ve onaylanmayan sözleşmeler, Türkiye’de ILO Ofisi’nin kurulması, yapılan yasal düzenle girişimleri ve düzenlemeler, hangi hükümet döneminde hangi sözleşmelerin onaylandığı gibi bilgiler detaylı bir şekilde ele alınıyor.
İkinci bölümde; Kurallar sistemi, onay sayısı, denetim sistemleri, denetim organları ve sendikaların Türkiye’ye ilişkin gözlemleri ve raporları, Konferans Komisyonu tartışmaları ve Yönetim Konseyi üyeliği boyutlarıyla, ilişkilerin Türkiye profilinden kesitler yer alıyor.
Döneme ait bazı evraklar ilk kez bu kitap ile gün yüzüne çıktı
ILO Türkiye Direktörü Numan Özcan’ın Önsözü ile Prof. Dr. Mesut Gülmez’in Bir Başka Önsözünün yer aldığı kitap, döneme ait bazı bilgi ve belgeleri de ilk kez gün yüzüne çıkarmış olma özelliği taşıyor.
Kitaba dair açıklama yapan Numan Özcan, Prof. Dr. Gülmez’in, kitabın hazırlık aşamasında Cenevre’de bulunan ILO arşivi, TBMM arşivi ve Dışişleri Bakanlığı arşivinde çalışmalar yürüttüğünü belirtti. Özcan: “Kuruluşları 1. Dünya Savaşı’nın hemen ardından aşağı yukarı aynı döneme denk gelen ILO ve Türkiye Cumhuriyeti’nin, 1920 yılında isimsiz bir mektupla başlayan ilişkileri, yıllar geçtikçe derinlik kazandı ve köklü bir hale geldi. Sosyal adalet peşindeki 100 yılın hikâyesini anlatan bu kitap, çok bilinmeyen ama önemli bir süreci tarihi belgelerle ortaya koyan değerli bir çalışma oldu. Alana çok değerli bir kaynak kitap kazandırmış olmanın mutluluğunu yaşıyoruz” diye konuştu.
1920’lerdeki ilk temaslardan bu yana, ILO ve Türkiye arasındaki ilişkilerin, yalnızca belirli alanlarda değil, toplumun tüm kesimlerine, hayatın her alanına etki eden bir derinlik gösterdiğinin altını çizen Özcan, ILO ve Türkiye’nin, hem hukuki düzenlemelerde hem de uygulamada, herkes için sosyal adaleti hedefleyen bir ülküyle, beraberce çalıştığını ifade etti.
Özcan: “Türkiye’de bireysel ve toplu iş hukukundan sosyal güvenliğe, iş sağlığı ve güvenliğinden sendikalar kanunlarına kadar çalışma hayatını düzenleyen tüm mevzuatta ILO sözleşmelerinin doğrudan etkisi vardır. Üstelik bu etki sadece mevzuatla sınırlı değildir: çalışma hayatı ve iş piyasasının tüm aktörlerinin –ki bunlar arasında (şu anki adıyla) Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, işveren örgütleri ve sendikalar, İş Teftiş Kurulu, ÇASGEM, İŞKUR, SGK, sosyal diyalog mekanizmaları vb. sayabiliriz– kuruluş ve işleyişinde ILO standartlarının, politika ve prensiplerinin derin etkisi vardır.” dedi.
Hükümetlerin, işveren ve işçi örgütleri temsilcilerinin bir araya geldiği üç taraflı tek uluslararası kuruluş olan ILO ile Türkiye arasındaki ilişkilerin geçmişine yakından bakmanın, bugünü ve geleceği daha iyi anlamak ve şekillendirmek için özgün bir bakış açısı sunduğunu söyleyen Özcan, bir uluslararası kuruluşun, bir ülkedeki iş mevzuatını en başından beri nasıl şekillendirebileceği, sendikal örgütlerin kurulması ve yeşermesini nasıl teşvik edebileceği ve en nihayetinde tüm çalışanlar için hak ve sosyal adalet mücadelesini nasıl destekleyebileceğini görmek ve hatırlamanın geleceğe bakarken umut verdiğini ifade etti.
Özcan, 100 yıllık bir yolculuğu tarihi belgeler ve yazılı kaynaklar üzerinden bir anlatıya dönüştürmenin zahmetli ve meşakkatli bir çalışma olduğunu hatırlatarak kitabın yazarı Prof. Dr. Gülmez’e teşekkür etti.
Haber Kaynakçası: ILO Türkiye Ofisi Web Sitesi
Kitap 1919-2019 ILO – Türkiye İlişkilerinin Yüzyılı inceleyebilirsiniz.
